„Veel dingen zijn slecht of niet door te komen. Ga ik geen aandacht aan besteden. Zonde van mijn tijd. Ik lees liever: ‘Dít boek over tuinieren, dat móét je lezen!’” Aldus Matthijs van Nieuwkerk onlangs in tv-programma De geknipte gast met Özcan Akyol. Met die DWDD-doctrine bracht hij talloze boeken aan de man.
Maar wacht even. Slechte boeken bespreken zonde van de tijd?
Stel je laat een slecht boek bespreken door een goede recensent. Neem die keer in 1940 dat George Orwell Mein Kampf van Adolf Hitler besprak. Iedereen die Hitler zo lang achtenswaardig bleef vinden, had op basis van dit boek al beter moeten weten, sneerde Orwell. Vervolgens fileerde hij de psychologie van het nazisme.
Zonde van de tijd? Lijkt me niet.
Had Orwell alleen boeken besproken die hij goed vond, was dit stuk er nooit gekomen. En, stelt hij: als je een thriller en een toneelstuk van Shakespeare allebei goed noemt, wat betekent ‘goed’ dan nog?
Genoeg boeken die je kunt negeren. Maar het criterium voor een bespreking is of het boek ertoe doet of niet, en niet of het goed of slecht is. Een goede tuinman besteedt zijn tijd ook aan onkruid.
NRC Handelsblad publiceerde mijn korte brief over het recenseren van boeken.
Lees ook mijn brief in NRC over een verplichte literatuurlijst en over Tegen totalitarisme, mijn vertaling van de essays van George Orwell die verschijnt bij ISVW Uitgevers.